نظریه مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه: تاریخ: 1398/08/29 شماره: 7/98/1305 شماره پرونده: 1305-168-98 ك استعلام: مامورین انتظامی حین گشت زنی به یک دستگاه خودروي سواري مشکوك شده و خودرو را با رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی خودرو را متوقف و بعد از رویت مدارك خودرو و با کسب اجازه از مالک، در قسمت جلوي صندلی جلو مقادیري مشروبات الکلی کشف می نمایند. با توجه به اینکه تفتیش و بازرسی خودرو بدون دستور قضایی صورت پذیرفته است، آیا صدور قرار منع تعقیب با استناد به اینکه تحصیل دلیل به صورت قانونی نبوده است صحیح می باشد؟ به عبارت بهتر، ضمانت اجراي تحصیل غیر قانونی دلیل کیفري چیست؟ پاسخ: با لحاظ اصول 22 و 38 قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران اصلاحی 1368 و با عنایت به ماده 64 قانون آیین دادرسی کیفري 1392 که جهات قانونی شروع به تعقیب به «طرق قانونی» مذکور در این ماده محدود است و در ماده 36 این قانون نیز گزارش ضابطان را در صورتی معتبر دانسته که بر اساس ضوابط و مقررات قانونی تهیه و تنظیم شود و در فرض سؤال، در صورتی که از شمول موارد مذکور در مواد 55 ،56 و 57 قانون فوق الذکر خارج باشد ضابطان دادگستري مجاز به مداخله و اعلام گزارش نیستند و در صورت ارائه گزارش نیز چنانچه دادستان جرم اعلام شده را از مصادیق جرایم تهدیدکننده امنیت و آسایش عمومی جامعه تشخیص ندهد، با توجه به اینکه گزارش مزبور بر خلاف مقررات قانونی تنظیم شده است، دادستان بر اساس آن، مجاز به تعقیب کیفري موضوع و مالاً صدور قرار منع تعقیب نمی باشد؛ بدیهی است که در خصوص اشیاي ممنوع (مکشوفه) باید مطابق ماده 148 قانون آیین دادرسی کیفري 1392 اقدام شود.