شناسایی و توقیف اموال محکوم‌علیه منوط به درخواست محکوم‌له است و عدم استفاده محکوم له از این اختیار مانع استفاده از حق تقاضای بازداشت محکوم‌علیه نیست با این قید که حق بازداشت فرع بر احراز قیود ملائت محکوم‌علیه و استنکاف وی از اجرای حکم توسط دادگاه می باشد.

شماره نظریه : 7/99/1872
شماره پرونده : 99-26-1872
تاریخ نظریه : 1399/11/29

استعلام :

با عنایت به ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 که مقرر داشته است شناسایی اموال«محکوم‌علیه باید به تقاضای_محکوم‌له باشد و با توجه به بند ۴ ماده یک آیین‌نامه اجرایی این قانون مصوب 1399 ریاست محترم قوه قضاییه که یکی از شروط اعمال ماده 3 قانون یادشده را عدمدشناسایی هر گونه مال از محکوم‌علیه می‌داند:

 1- در صورت انصراف محکوم‌له از تقاضای شناسایی اموال محکوم‌علیه یا عدم_تمایل وی به استفاده از حق مقرر در ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394، آیا اجرای احکام می‌تواند بدون درخواست محکوم‌علیه، اموال را شناسایی کند؟
 2- در صورت عدم درخواست یا عدم تمایل محکوم‌له جهت شناسایی اموال محکوم‌علیه، آیا صدور برگ جلب محکوم‌علیه به تقاضای محکوم‌له امکان‌پذیر است؟

پاسخ :

اولاً، با عنایت به ماده 49 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 و ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی مصوب 1394 لزوم شناسایی، استعلام و توقیف اموال محکوم‌علیه توسط اجرای احکام نیاز به درخواست محکوم‌له دارد.

ثانیاً، عدم استفاده محکوم‌له از اختیار مقرر در ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 مبنی بر تقاضای شناسایی اموال محکوم‌علیه، مانع استفاده از حق مقرر برای وی در ماده 3 این قانون مبنی بر تقاضای بازداشت محکوم‌علیه نیست.

 ثالثاً، اعمال ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 فرع بر احراز قیود مندرج در مواد 1 و 3 این قانون است و در مواردی مجاز است که ملائت محکوم‌علیه و استنکاف وی از اجرای حکم محرز باشد.