مجازات جرم خیانت در امانت چیست؟

ماده 674 - هر گاه اموال منقول یا غیر منقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا‌هر کار با اجرت‌یابی اجرت به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او‌بوده آن‌ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن‌ها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

لازم به توضیح است که با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری شاهد تغییراتی در قانون مجازات اسلامی می باشیم که در ادامه به آن اشاره خواهیم نمود:

سابقا جرم خیانت در امانت جزو جرائم غیر قابل گذشت بوده اما مطابق ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری که شمول جرائم قابل گذشت را در ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی توسعه داده است،این جرم را نیز جزو جرائم قابل گذشت محسوب نموده است(جرائم قابل گذشت، جرائمی می باشند که شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات، منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است)
و همچنین به موجب تبصره ماده فوق حداقل و حداکثر مجازات های تعزیری در جرایم قابل گذشت به نصف، کاهش پیدا کرده است.

در واقع یکی از آثار قانون کاهش مجازات حبس تعزیری،کاهش مجازات خیانت در امانت از ۶ ماه تا ۳ سال به ۳ ماه تا ۱۸ ماه می باشد.

حال مطابق تبصره الحاقی به ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی،چنانچه دادگاه در حکم صادره مجازات حبس را بیش از حداقل مجازات مقرر در قانون تعیین کند، باید مبتنی ‌بر بندهای مقرر در این ماده و یا سایر جهات قانونی، علت صدور حكم به بيش از حداقل مجازات مقرر قانوني را ذكر كند.
یعنی مطابق تبصره الحاقی به ماده ۱۸ قانون مجازات،دادگاه رسیدگی کننده باید به حداقل حبس که ۳ ماه است حکم دهد و اگر بخواهد به بیش از آن حکم دهد باید علت و دلیل صدور حکم به بیش از حداقل مجازات را ذکر کند.

همچنین لازم به ذکر است مطابق تبصره‌ الحاقی به ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی هرگاه حکم به حبس کمتر از نود و يك روز صادر شود، به مجازات جایگزین حبس تبدیل می شود.(یعنی دیگر حبس ۳ماهه نداریم و الزاما باید مجازات جایگزین حبس تعیین شود)

در نهایت اگر دادگاه بخواهد شخصی را به اتهام خیانت در امانت محکوم نماید مطابق مواد فوق در صورتی که دلیل قانونی مبنی بر صدور حکم به بیش از حداقل مجازات حبس یعنی ۳ ماه وجود نداشته باشد می بایست الزاما حبس مقرر را به مجازات جایگزین حبس تبدیل نماید.
درواقع اصل بر این است که جرم خیانت در امانت مجازات حبس ندارد و اگر دادگاه رسیدگی کننده بخواهد به بیش از حداقل حبس حکم بدهد باید دلیل و علت خود را بیان نماید.